Школьный краеведческий музей

Школьный краеведческий музей

Популярность музеев в последнее время возросла необычайно. И это не дань моде. Сохранение памяти о нашем славном прошлом – святое дело. Это священный долг перед нашими предками. Мы также трудимся во имя будущих поколений – им продолжать начатое дело. Педагогический аспект состоит в том, чтобы привить к краеведческой работе максимальный круг учащихся.

Название музея:краеведческий

Профиль музея: исторический широкой тематики

Полный адрес (с индексом), телефон: 213421 Горецкий район Могилёвская  область,агрогородокЛенино, ул. Ленина д.13

 тел. +375223348-5-36

Ссылка на сайт учреждения образования- https://lenino-gor.schools.by/

 График работы музея:  вторник-пятница  9.00-14.00

 суббота                 8.30-11.30

  Музей открыт в 2006г. Открытию музея предшествовала поисковая работа, которую с 1997г. проводили бывший директор школы - Будник Д.С. и учитель истории - Новикова З.В. Первым руководителем был Лоцманов С.И.

  Музей расположен в здании школы в отдельной комнате, имеющей 2 зала, на 2 этаже, площадью 94,64кв.м. Окон нет, имеются лампы дневного света, сигнализация отсутствует, двери деревянные. 

  В музее имеется 3 раздела:

• 1. История д. Ленино
• 2. Этнография Горецкого района
• 3. Битва под Ленино (октябрь 1943).

   История д.Ленино - раздел представлен стендами, где рассказывается о истории возникновения села, основных этапах его развития в составе ВКЛ, РП Российской империи, а также о советском периоде. Имеется стенд с именами земляков, погибших на фронтах ВОВ.

  Этнографический материал рассказывает о быте наших земляков в начале 20 века.

  «Битва под Ленино в октябре 1943г» - стенды рассказывают о формировании пехотной дивизии им. Т. Костюшко и ее участии в прорыве фронта в районе деревни Ленино. Имеются фото героев битвы с описанием их подвигов. В стеклянных капсулах хранится земля с братских могил советских воинов.

  Отдельный стенд посвящен истории создания французского авиаполка «Нормандия» и его участию в освобождении Беларуси. Наибольший интерес представляют для посетителей мундир польского генерала бригады, рубило, костюмы харцеров, топор.

  Всего 133 экспоната, из них 131 основного и 2 вспомогательного фондов. Их перечень указан в инвентарной книге музея. ( Фотоотчёт по экспозиции музея смотреть в Приложении)

          Наиболее ценные экспонаты:

  В музее проводятся экскурсии для наших учащихся, а также для учащихся и учителей других школ, гостей посёлка, классные часы, посвящение в пионеры, календарно-обрядовые праздники и другие мероприятия.

  В 2015г. музей занял 2 место в районном конкурсе «История одного экспоната».

В 2015г. был создан паспорт и учётная карточка музея и в декабре, музей прошел аккредитацию в г. Могилеве. Были систематизированы акты приёмки музейных экспонатов, а также, новым руководителем была создана нумизматическая коллекция монет 17-20 веков.

  В состав совета музея входят 7 человек: 6 учащихся и один педагог. 

  Руководитель музея: Романюк Александр Андреевич-учитель географии.

В 2018 году на базе Ленинский УПК ДС-СШ, было организовано районное методическое объединение учителей географии, где для гостей была проведена экскурсия. ( смотреть фотоотчёт в Приложении)

Экскурсаводами являются учащиеся нашей школы. Сама экскурсия проводится исключительно на белорусском языке, что способствует правильному воспитанию детей, граждан Республики Беларусь и что приятно слышать гостям, попавшим в школьный музей…атмосфера незабываемая, сразу переносишься в места и годы, представленных экспозиций.

План работы музея на 2024/2025 учебный год

Совет музея

на 2024/2025 уч.г.

                           1. Ляшук Денис(11 класс)- фонды музея

                        2. Якубовская Маргарита(7 класс)- лектор

                       3. Шимбаров Матвей(7класс) - лектор

                       4. Смолюгова Мария (8 класс)- лектор

                                    5. Реутов Ярослав (7 класс)- переписка

                           6. Ермоленко Эвелина(7 класс)- лектор

ПЕРСПЕКТИВНЫЙ ПЛАН
РАЗВИТИЯ КРАЕВЕДЧЕСКОГО МУЗЕЯ ГУО «Средняя школа агрогородка Ленино  Горецкого района»

(2021-2025год)

Экскурсія па школьнаму музею

(Тэкставы варыянт)

Першая  зала “Нам засталася спадчына. Гісторыя пасёлка”.

    Экспазіцыя першай залы прысвечана гісторыі нашай вёскі.

Мой родны кут, якты мне мілы!

Забыць цябе не маю сілы...

    І сапраўды амаль у кожнага  чалавека з малой радзімай звязаны незабыўныя успаміны. Наша вёска Леніна - адзін з куткоў беларускай зямлі, які мае сваю багатую і непаўторную гісторыю. Наша вёска вядома аж                    з 16 стагоддзя, упамінаецца ў дагаварной грамаце 1523 года аб перамір’і паміж Вялікім Княствам Літоўскім і Маскоўскай дзяржавай. Уладальнікамі гэтага мястэчка у розныя часы былі прадстаўнікі знакамітых родаў Вялікага Княства Літоўскага: Альшанскія, Астрожскія, Радзівілы. Яны мелі тут маёнтак. Пад час падзелаў Рэчы Паспалітай наша мясцовасць трапіла ў склад Расійскай імперыі, адбылося гэта ў 1772 годзе. Апошні ўладальнік маёнтка Карл Радзівіл не пасягнуў на вернасць рускай імператрыцы Кацярыне ІІ. І маёнтак быў узяты ў казённае кіраванне. У хуткім часе Кацярына падаравала яго гняздо Дандуку, выхадцу з татарскага роду. Мястэчку ён даў назву – Раманава, у гонар аўгусцейшай фаміліі. У 1885 годзе мястэчка Раманава становіцца цэнтрам Раманаўскай воласці, тут размешчаны бальніца, паштовая станцыя, мураваная царква, яўрэйская малітоўня, школа, вінакурня, сукнавальня, гарбарны і клеяварны заводы, 7 кузняў, была нават і свая пажарная дружына.

     Апошнімі гаспадарамі Раманава былі князі Дандуковы – Корсакавы, якія пасля Кастрычніцкай рэвалюцыі былі выгнаны з мястэчка. У Раманава жыццё пацякло па бальшавіцкіх законах. Становішча сялян у гэтыя часы было вельмі цяжкім, яны паверылі ў магчымасць змен да лепшага і стварылі саўгас, якому далі імя Леніна. І мястэчка Раманава перайменавалі ў Леніна, а працоўныя саўгаса накіравалі Леніну тэлеграму з просьбай быць шэфам іх саўгаса.

    Ільіч адправіў у адказ не толькі тэлеграму, але і распарадзіўся даставіць у саўгас “Фардзон”. Гэта быў першы стальны конь у нашай гаспадарцы. Машыністам “Фардзона” стаў працаваць Аляксей Дваракоўскі. З таго часу наша вёска носіць імя Леніна, нездарма і ў нашым музеі ёсць выява Уладзіміра Ільіча.

    Чорным днём каляндара для нашага народу стаў дзень 22 чэрвеня 1941 года, калі фашысцкая Германія без аб’яўлення вайны напала на Савецкі Саюз. Наша вёска таксама была акупіравана. Немцы знішчалі мірнае насельніцтва.  З 385 жыхароў Леніна было загублена  186 чалавечых жыццяў. Тут прыведзены іх спіс. Не ўсе пакарыліся ворагу. Усе, хто мог насіць зброю, уліліся ў рады Чырвонай Арміі. У вызваленні нашай вёскі прымалі ўдзел  воіны першай пяхотнай Польскай дывізіі. Але аб гэтым пазней.

     Калі вярнуліся з эвакуацыі яе жыхары, яны не пазналі родных мясцін. Зямля зруйнавана снарадамі, знішчаны жылыя пабудовы, не ўцалеў і векавы парк.

    Толькі вялікая любоў да Радзімы застаўляла людзей вяртацца ў зруйнаваныя вайной мясціны. Закіпела аднаўленчая работа. Зараз Леніна нагадвае пасёлак гарадскога тыпу. Тут размешчаны выканкам сельсавета, дырэкцыя племзавода, аддзяленне сувязі. Дом быту, Дом культуры, гандлёвы цэнтр, рэстаран, гасцініца, амбулаторыя з пунктам хуткай дапамогі, сярэдняя і музычная школы, бібліятэка, Музей савецка – польскай баявой садружнасці.

З 1975 года працуе Горацкае педвучылішча, якое рыхтуе настаўнікаў пачатковых класаў. Што вы ўжо змаглі пабачыць.

    На гэтым стэндзе вы можаце пабачыць карту-схему нашага племзавода. А тут змешчаны фотакарткі лепшых яго працаўнікоў. Частка экспазіцыі прысвечана гісторыі нашай школы, а яна вельмі цікавая. Яна бярэ свае вытокі з канца 19 стагоддзя, калі дзейнічала царкоўна-прыхадская школа, дзе вялікая ўвага надавалася Закону Божаму, тут вы можаце ўбачыць фрагмент з аднаго ўрока. Затым школа ператварылася ў народнае вучылішча. Пасля рэвалюцыі школа была рэарганізавана, у сістэме адукацыі  адбыліся змены. Спачатку была створана сямігодка, пазней яна была пераўтворана ў сярэднюю школу. У часы вайны заняткі былі спынены, будынак знішчаны. Пасля вайны школу прыйшлося будаваць па-новаму. А зараз наша школа з’яўляецца адной з лепшых школ раёна, у школе працуюць сапраўды таленавітыя настаўнікі. Вучні маюць магчымасць усебакова развівацца ў гуртках і секцыях, якія дзейнічаюць пры школе.

     Нашы вучні цікавяцца гісторыяй мінулага.

     “Ад прадзедаў спакон вякоў нам засталася спадчына...”

     Дзяржава, грамадства, чалавек, якія не ведаюць сваю гісторыю, не маюць будучыні.

    Гэты вугалок этнаграфіі сабраны рукамі вучняў Ленінскай САШ. Тут ёсць і прылады працы, і адзенне, і абутак. Гэтыя рэчы унікальныя.         

Другая зала  прысвечана бітве пад Леніна.

      Экспазіцыя гэтага зала прысвечана бітве пад Леніна, у якой побач з савецкімі воінамі прымалі ўдзел і воіны першай польскай пяхотнай дывізіі імя Тадэуша Касцюшка. Гэтыя стэнды прысвечаны нацыянальнаму герою Польшчы Тадэвушу Касцюшка. Нам польскія сябры падаравалі яго партрэт. Яго поўнае імя Андрэй Тадэвуш Банавентура Касцюшка. Ён нарадзіўся 4 лютага 1746 года  ў фальварку Мерацоўшчына каля мястэчка Косава Слонімскага павета Навагрудскага ваяводства, цяпер Івацэвіцкі раён. Атрымаў цудоўную адукацыю. Скончыўшы кадэцкі корпус у Варшаве, папоўніў свае веды ў Парыжы, куды быў пасланы для вывучэння артылерыі, архітэктуры, фартыфікацыі. Быў ён і слухачом Акадэміі жывапісу і скульптуры. Як бачым, гэта быў вельмі таленавіты чалавек. Быў у Тадэвуша Касцюшка і яшчэ адзін талент: ён вельмі любіў сваю Радзіму і гатоў быў аддаць сваё жыццё за яе свабоду. Тадэвуш Касцюшка узначаліў паўстанне ў 1794 годзе, якое было накіравана супраць падзелаў Рэчы Паспалітай. Праявіў мужнасць і гераізм. Паўстанне было падаўлена. Касцюшка трапіў у палон. Але ў 1796 годзе быў вызвалены. Апошнія гады жыцця правёў у Швейцарыі, дзе і памёр у 1817 годзе. Яму пастаўлены помнікі ў Кракаве, Лодзі, Вашынгтоне,Чыкага, Самюры. Яго імем названы самая высокая гара  ў Аўстраліі, вуліцы беларускіх гарадоў у Брэсце і Гродна. Нездарма палякі ўспомнілі імя гэтага чалавека ў часы другой сусветнай вайны. Яго імя было прысвоена першай польскай пяхотнай дывізіі. Гэта дывізія пачала фарміравацца пад Разанню. Там палякі вучыліся страляць, хадзіць у атаку, авалодвалі ваеннай тэхнікай. На фотаздымках мы гэта бачым. Камандуючым дывізіяй стаў палкоўнік Зігмунт Берлінг. У дзень Грунвальскай бітвы 15 ліпеня воіны дывізіі абяцалі да апошняй кроплі крыві змагацца ў імя сваёй Радзімы і свайго народа. Дывізія была адпраўлена на фронт. Яна ўвайшла ў склад 33 арміі Заходняга фронту. 12 – 13 кастрычніка адбылося баявое хрышчэнне першай польскай пяхотнай дывізіі імя Т. Касцюшка. Касцюшкаўцы павінны былі авалодаць вышынёй 215,5 метраў і развіваць далейшае наступленне. На гэтай схеме адлюстраваны баявыя дзеянні польскай дывізіі. 2 пяхотны полк ішоў у напрамку да вёскі Паўзухі,                    1 і 3 да в.Трыгубава. Гэта рэчы, якія знайшлі нашы вучні на месцы поля бою: частка мінамётнага снараду, гільза, каскі.

     Бой на вышыні 215,5 м быў жорсткім і кровапралітным. Перад вамі фрагмент гэтай бітвы: Воіны штурмуюць пазіцыі праціўніка. Былы камсорг першага дывізіёна 494 артпалка 164 стралковай дывізіі  Лойфер пісаў так у сваім дзённіку за 12 кастрычніка 1943г.: “С утра началась артподготовка, заиграла «Катюша», за первым её залпом запели наши орудия, полетели самолёты. Поляки прорвались и в прорыв хлынули танки, самоходные орудия пошли вперёд. Поистине, какое радостное ощущение, когда фрицев бьём. Поистине праздник наших войск».

      За гераізм, праяўлены ў баях, тры  польскія воіны удастоены звання Героя Савецкага Саюза. Гэта аўтаматчыца Анэля Кжывань. Яна ў час бою  выратоўвала параненых і дакументы з машыны, якая загарэлася пасля налёту варожай авіяцыі.  Гэты подзвіг каштаваў ей жыцця.

      Намеснік камандзіра батальёна капітан Уладзіслаў Высоцкі праявіў мужнасць пры прарыве другой лініі абароны гітлераўцаў каля вёскі Трыгубава. Сілы былі няроўнымі і ён загінуў у баі.

     Юліуш Гюбнэр быў намеснікам камандзіра палка па палітычнай частцы.  У час бою быў паранены ў ногі, але застаўся на полі бою і працягваў кіраваць наступленнем першага палка дывізіі.  Праявілі гераізм і многія савецкія воіны. Васіль Барсукоў 12 кастрычніка збіў нямецкі бамбардзіроўшчык. Рыгор Лахін, камандзір батарэі 1309 знішчальнага супрацьтанкавага палка, 13 кастрычніка ў час контратакі праціўніка,  стаў каля гарматы, якая засталася без камндзіра і наводчыка, адначасова кіраваў боем.

Дзмітрый Юркоў. У час разведкі 6 воінаў на чале з лейтэнантам Юрковым знішчылі 20 гітлераўцаў, захапілі дакументы і “языка”. А гэта гімнасцёрка ўдзельніка бітвы пад Леніна Брандзіна. У бітве пад Леніна загінулі 502 польскіх воіна і 1711 савецкіх воінаў, якія пахаваны ў брацкіх магілах. З бітвы пад Леніна пачаўся цяжкі, але слаўны шлях польскіх воінаў, якія выстаялі і дайшлі да Варшавы і Берліна. А гэта свяшчэнная зямля... Гэты стэнд прысвечаны французскай эскадрыллі Нармандыя – Нёман, якая ўдзельнічала ў вызваленні Леніна. Вы бачыце фотаздымак лётчыка, загінуўшага ў час бою, -  Марыса Бона.

     Нашу школу штогод наведваюць польскія сябры, дарэчы, як і вы зараз. Шмат экпанатаў яны падарылі нашаму музею:  кнігі, сувеніры, мундзір польскага генерала. У школе працаваў клуб інтэрнацыянальнай дружбы (КІД), і вучні школы вялі перапіску  з польскімі вучнямі. Шмат захавалася лістоў. Вось адзін з іх. Калісьці Польшча і рэспублікі Савецкага Саюза  мелі цесныя сувязі, нават праводзіліся сумесныя вучэнні. Да нас прыязджаў і Войцах Ерузельскі. Зараз мы, беларусы, жывём у незалежнай краіне і развіваем добрыя адносіны з суседняй братняй Польшчай.

Школьный музей накопил огромный опыт работы по всем направлениям гражданско-патриотического воспитания. Благодаря активной, целенаправленной  поисково-собирательской работе сегодня в музее хранится более 130 подлинных предметов, документов и материалов, имеющих историческую ценность и отражающих историю поселка. Это и предметы народного быта, культуры, отражающие этнографию края. Все экспонаты были приобретены в дар от местных жителей,большой фонд предметов воинской славы был подарен польскими делегациями во время посещения поселка Ленино и музея. Некоторые экспонаты этнографии и быта белорусов найдены и переданы поисковым отрядом «Ветразь».

Гражданско-патриотическое воспитание школьников осуществляется не просто музейными экспозициями или выставками, а многообразием форм деятельности школьников, включающих в себя  поиск и сбор материалов, работу в походах и экспедициях,  встречи с людьми, запись их воспоминаний, организацию экспозиций и выставок, праздников и встреч.

Системное посещение музея развивает познавательную активность  школьников, стремление еще больше узнать об истории родного села, о вкладе разных поколений сельчан в его развитие и процветание, познакомиться со знатными людьми села, внести свой личный вклад участием в социально значимых делах на благо школы и села. Именно посещение музея  становится отправной точкой в изучении прошлого своей семьи.

Умение работать в команде, строить свои отношения  на основе взаимопонимания, взаимовыручки, коллективного творчества. Происходит становление и развитие действенно-практической стороны личности школьников, осознание важности музейной работы, ее социальной значимости.

Ежегодно ребята участвуют в районной конференции. Это формирует у ребят навыки исследовательской работы, написания и оформления своих научных работ, умение работать с первоисточниками, с архивами, систематизировать поисковые материалы. Ребята учатся  культуре научного доклада, логичному и аргументированному   представлению своей исследовательской работы. В ходе подготовки к конференции появляется желание изучать историю села, свою родословную, историю своей школы, военную историю села, появляется чувство гордости за достижения сельчан, членов своей семьи, развиваются познавательно - мировоззренческая  и эмоционально – волевая стороны личности школьников. Не только  у готовивших доклады, но и у тех, кто был слушателем конференции.

Все эти поисковые и исследовательские работы учеников и педагогов школы хранятся в музееКонечно, они в совокупности  имеют огромное значение  в воспитании и обучении  подрастающего поколения. Особую гордость для нашего учреждения образования и музея, представляют работы, отмеченные дипломами, районного уровня:

• 2016 год-проект «Трудовые династии», диплом 3 степени;
• 2016 год- научно-исследовательской работа «Демографические и миграционные процессы на территории Ленинского сельского совета Горецкого района», диплом 3 степени;
• 2017 год- научно-исследовательская работа «Влияние антропогенных факторов на состояние водных ресурсов а/г Ленино» 2017 год, к сожалению, работа места на пьедестале на заняла, но была отмечена, как одна из лучших и актуальных;
• 2017 год- создан экскурсионный проект – «Приглашаем в гости на Ленинскую землю» 

В школьном краеведческом музее в отличие от других музеев превалирует учебно-воспитательное начало, так как его аудиторией являются дети и подростки. Своей экскурсионно-просветительской деятельностью музей  позволяет закрепить и углубить имеющие знания, преобразовать их в соответствующие убеждения. Этому способствуют  два принципиально важных фактора: во-первых, в центре музейного педагогического процесса всегда находится подлинник истории  и культуры: во-вторых, здесь проявляется феномен единства информационно-логического и эмоционально-образного воздействия на разум и чувства посетителей. В музее информация приобретает наглядность, образность, активизирует визуальное мышление.

Одним из важных моментов в патриотическом воспитании, в воспитании моральных качеств этих ребят является то, что ежегодно ребята поздравляют воинов-афганцев, преподнося им сувениры, сделанные своими руками. 

Школьный музей не ограничивается поисково-собирательскойи экскурсионно-просветительской деятельностью. Накоплен огромный опыт по формам работы, многие из которых стали традиционными: уроки мужества, вахты Памяти, уроки-реквиемы, митинги, линейки, тематические выставки, конкурсы патриотической песни, викторины знатоков села, праздники улиц, фольклорные праздники. Такой широкий спектр работы позволяет музею привлечь к активной деятельности многих школьников и превращает его в центр гражданско-патриотического воспитания в школе и селе. Хочется отметить, что ежегодно проводятся митинги ко Дню Победы, ко Дню Независимости РБ. Однако самым масштабным, является митинг, посвященный советско-польскому братству. В этот день, 12 октября каждого года, наш посёлок посещает польская делегация.